Παρασκευή 7 Νοεμβρίου 2008

Ο Δημήτρης Χορν στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης


Ενα ενδιαφέρον σχόλιο πάνω στην οικονομική κρίση που έχει γονατίσει τον πλανήτη διατυπώνει σε χρόνους περασμένους ο Γιώργος Τζαβέλλας, που σκηνοθετεί σε δικό του σενάριο, την περίφημη ασπρόμαυρη ελληνική ταινία "Μια Ζωή την Εχουμε" με πρωταγωνιστή τον θείο Δημήτρη Χορν.
Ο τίτλος της ταινίας προέρχεται από τη μεγάλη επιτυχία της εποχής "Μια ζωή την έχουμε" του Μιχάλη Σογιούλ, που συνοδεύει ως υπόκρουση μουσική αλλά και νοήματος ολόκληρο το έργο. Η υπόθεση είναι γνωστή. Οταν ο ταμίας της Εμποροπιστωτικής Τράπεζας, ο Κλέων, ανακαλύπτει ένα μικρό λογιστικό λάθος που (νομίζει ότι) του επιτρέπει να ιδιοποιηθεί ένα σημαντικό ποσό νομιμοφανώς δεν διστάζει παρά ελάχιστα. Αρπάζει το χρήμα και άπειρος ων στα μεγαλεία παρασύρεται στη μεγάλη ζωή, με γυναίκες, διασκεδάσεις και κύρος που τόσο του έλειπε σκορπώντας τα χιλιάρικα σαν κομφετί σε αποκριάτικο πάρτι της δεκαετίας του '80. Φυσικά, οι μοχθηροί καπιταλιστές/μέτοχοι της Τράπεζας ανακαλύπτουν τη μεταβλητή που διέφευγε, το λογιστικό λάθος που διελάθε και που επέτρεψε στον "ταμία" να ξεφύγει από τη μοίρα του και τον φυλακίζουν με την κατηγορία της κατάχρησης.

Η προφητική υπόθεση της ταινίας πραγματεύεται σε πρώτη ανάγνωση τη σχέση του ίδιου του ανθρώπου με το πεπερασμένο της ύπαρξής του, με εκείνο δηλαδή που κάποιος άλλος αργότερα συνόψισε ως εξής: "ζούμε την παράσταση, όχι την πρόβα".

Ομως για να εκπληρωθεί το ρηθέν που θέλει τις ασπρόμαυρες ελληνικές ταινίες της Φίνος να τα έχουν πει όλα, σε δεύτερο πλάνο και χωρίς ίσως να το ξέρει ο Γιώργος Τζαβέλλας, αγγίζει με απροσδόκητα επίκαιρο τρόπο ένα ταμπού των δυτικών κοινωνιών: τις τράπεζες, το χρήμα και την παραγωγή του. Τηρουμένων των αναλογιών, ο ταμίας της Τράπεζας, ο Κλέων, είναι ένα golden boy της εποχής του που ανακαλύπτοντας πώς ένα λογιστικό λάθος μπορεί να δημιουργήσει εκ του μηδενός χρήμα το ιδιοποιείται και κάνει τη μεγάλη ζωή σαν να μην υπάρχει αύριο.

Η μόνη διαφορά είναι ότι στην εποχή μας τα golden boys δεν χρειάζεται να εκμεταλλευτούν "λογιστικά λάθη": απλώς τα παράγουν. Εν τέλει και τότε και τώρα η αλήθεια που κρύβεται πίσω από το δαιδαλώδες χρηματοπιστωτικό σύστημα σοκάρει : το χρήμα δεν είναι παρά για μια υπόσχεση. Και όταν λείψει η εμπιστοσύνη ότι η υπόσχεση θα τηρηθεί όλα μπορούν να καταρρεύσουν σε λίγες στιγμές.

Απολαυστικός εμφανίζεται στην ταινία ο Βασίλης Αυλωνίτης στο ρόλο του δεσμοφύλακα, εξίσου ο Χρήστος Τσαγανέας ως σκληρός CEO της Εμποροπιστωτικής Τράπεζας και η Υβόν Σανσόν ως call girl πολυτελείας. Ομως την παράσταση κλέβει ο Δημήτρης Χορν, ο Κλέων, που ζει για λίγο τη μεγάλη ζωή ώσπου να αντιληφθεί ότι δεν αρκεί να μπορείς για να αλλάξεις τη μοίρα σου. Πρέπει και να θέλεις.

Ο Δημήτρης Χορν γεννήθηκε στην Αθήνα το 1921. Ηταν γιος του γνωστού θεατρικού συγγραφέα Παντελή Χορν και υπήρξε ίσως ο μεγαλύτερος αλλά σίγουρα ο πιο γοητευτικός Ελληνας ηθοποιός.
Διακρίθηκε σε όλα τα είδη της υποκριτικής με ρόλους που έγραψαν ιστορία (μεταξύ άλλων τον "Λορεντζάτσιο" του Μυσσέ, τον "Ιβάνωφ" του Τσέχωφ, τον "Δον Ζουάν " του Μολιέρου, τον "Ερρίκο Δ'" του Πιραντέλλο και τον "Αρχιμάστορα Σόλνες" του Ίψεν στην τελευταία μεγάλη παράστασή του) εκτός από τραγωδία καθώς όπως έλεγε "δεν ένιωθε άνετα να συνομιλεί με τον Αισχύλο". Πάντοτε συνεσταλμένος προέτρεπε να "Μη φοβάσαι το τρακ. Πηγαίνει πάντα εκεί, όπου υπάρχει ταλέντο" . Το ειδύλλιό του με την Ελλη Λαμπέτη, βγαλμένο από τις καλύτερες σελίδες της ρομαντικής λογοτεχνίας, και η συνεργασία τους έδωσε στο ελληνικό θέατρο μερικές από τις καλύτερες παραστάσεις, το ίδιο και στον κινηματογράφο.
Ο Δημήτρης Χορν ήταν ένας γνήσιος πνευματικός άνθρωπος, ευαίσθητος και δημιουργικός. Είχε εξαιρετικό χιούμορ όμως στο βάθος του βλεμματός του διακρίνεται παντοτε μια αδιόρατη μελαγχολία. Πέθανε το 1998 και με την ευκαιρία της συμπλήρωση 10 χρόνων από τον θάνατό του το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης διοργανώνει μια έκθεση αφιερωμένη στον μεγάλο ηθοποιό από τις 25 Νοεμβρίου. Δείτε. Ο Δημήτρης Χορν στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Το χιούμορ λειτουργεί ως καταλύτης και συνήθως αποδομεί μια αδιέξοδη συζήτηση. Συνήθως, αν παρατηρήσει κανείς, οι "μελαγχολικοί" άνθρωποι έχουν χιούμορ, ενω δεν έχουν οι "άψογοι".Οι δε αυταρχικοί αρνούνται να ενδώσουν, φοβούμενοι ότι χάνουν τον έλεγχο, λόγω του υπαινικτικού λόγου.
ιδιαίτερος πράγματι ο Χόρν.Εξαιρετικά δε σαγηνευτική, η γλώσσα του σώματός του.

Ανώνυμος είπε...

"Κάποτε υπήρχαν ηθοποιοί που προσπαθούσαν να γίνουν σταρ.Τώρα υπάρχουν σταρ που προσπαθούν να γίνουν ηθοποιοί".

Ανώνυμος είπε...

Διαβάζω εδώ ότι "δεν του άρεσε να συνομιλεί με τον Αισχύλο" . Λέει τόσο πολλά αυτή η φράση.Όσο πιο αστοιχείωτος λοιπόν είναι κανείς τόσο "μιλάει " με όλους, με όλα, για όλα.Κι όσο δε ντρέπεται και δε συστέλλεται κανείς τόσο καταστρέφει

Ανώνυμος είπε...

Βοιωτέ,
αλληγορικά υποστηρίζεις ότι επίκεινται κανόνια;

βοιωτός είπε...

Ανώνυμε,
δεν μπορώ να πω κάτι τέτοιο. Ομως το φοβάμαι.