Η Φόνισσα και 11 φωτογραφίες
Με αξιοσημείωτη επιτυχία διοργανώθηκε η προβολή της Φόνισσας (1974, σκηνοθεσία Κώστα Φέρρη) από τη Βιβλιοθήκη Λιβαδειάς το βράδυ της Τρίτης στην αίθουσα που στεγάζεται το Δημοτικό Θέατρο Λιβαδειάς. Την προβολή της ταινίας προλόγισε η κ. Κωνσταντίνα Λάμπρου, φιλόλογος ειδικευμένη στη Νεοελληνική Φιλολογία. Μεταξύ άλλων η κ. Λάμπρου αναφέρθηκε στο αριστούργημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη τονίζοντας ότι Ο Παπαδιαμάντης περιγράφοντας την ψυχική εκτροπή της Φραγκογιαννούς καταγγέλλει σε πρώτο επίπεδο την κοινωνική αδικία και μοίρα που την μετατρέπει σε θύμα και θύτη. Γι’ αυτόν τον λόγο αποφεύγει να κρίνει ανοιχτά την ηρωίδα του και γι αυτό ακριβώς δεν την οδηγεί σε σύλληψη, καταδίκη και τιμωρία . Από την άλλη πλευρά τα αποτρόπαια εγκλήματά της δεν του επιτρέπουν να την αφήσει ατιμώρητη ή να της δοθεί άφεση αμαρτιών στον Αγ. Σώστη –καθόλου τυχαίο το ειρωνικό συμβολικό όνομα - αλλά την τοποθετεί μεταξύ της θείας και της ανθρώπινης δικαιοσύνης, να πεθαίνει από πνιγμό , όπως ακριβώς δηλαδή και τα θύματά της.
Οι αρετές του έργου στο επίπεδο της μορφής - οι άριστες περιγραφές της φύσης, η εναλλαγή των αφηγηματικών τεχνικών, η διεισδυτική και ψυχολογημένη παρουσίαση των προσώπων, η κλιμάκωση της έντασης, οι εκπλήξεις που αίρουν συχνότατα τις προσδοκίες του αναγνώστη, τα παρέμβλητα επεισόδια, - κλπ αλλά και οι ποικίλες ερμηνείες του περιεχομένου του, από τους μελετητές, καταδεικνύουν την ανθεκτικότητα και την αξία του στο πέρασμα του χρόνου , αφού μόνο τα αληθινά έργα τέχνης έχουν την ικανότητα να παράγουν συνεχώς νέες σημασίες σε διαφορετικές εποχές".
Ο Κώστας Φέρρης γυρίζοντας πριν από 36 χρόνια τη Φόνισσα εν γνώσει του επιχειρεί κάτι πολύ δύσκολο: να μεταφέρει μια θαυμάσια ιστορία εσωτερικής κυρίως δράσης και πλοκής, ένα εσωτερικό μονόλογο που δημιουργεί ένα δυνατό ψυχογράφημα, στην οθόνη. Μεταχειρίζεται διάφορες τεχνικές όπως το φλας μπακ ή την διάσπαση του χρονικού συνεχούς των επεισοδίων ώστε να δημιουργήσει μια ονειρική και ταυτόχρονα «διαταραγμένη» ατμόσφαιρα, το κατάλληλο σκηνικό για τη δράση της ψυχοπαθούς(;) Φραγκογιαννούς. Επίσης χρησιμοποιεί ισχυρούς συμβολισμούς που στην εποχή μας φαίνονται υπερβολικοί.
Η ταινία έχει σημαντικές αδυναμίες σε τεχνικό αλλά και σκηνοθετικό επίπεδο. Η ιστορία δεν εξηγείται επαρκώς στην αρχή ούτε ρέει νοηματικά ομαλά στη διάρκειά της. Μερικές σκηνές είναι ημι-ερασιτεχνικές παρότι οι ηθοποιοί με πρώτη την πρωταγωνίστρια Μαρία Αλκαίου αποδίδουν τους ρόλους τους επαρκώς.
Εχω την αίσθηση ότι ο Κώστας Φέρρης απευθύνεται σε κοινό που έχει διαβάσει ή και μελετήσει τη Φόνισσα του Παπαδιαμάντη και πως η ταινία του δύσκολα γίνεται κατανοητή ως αυτόνομο έργο τέχνης, πέρα και έξω από τη νουβέλα του μεγάλου Σκιαθίτη.
Από την άλλη πλευρά παρά τις ελλείψεις και την προχειρότητα δεν μπορεί παρά να επισημανθεί η προσπάθεια με σχετική επιτυχία του σκηνοθέτη να ξεφύγει από την ακαδημαϊκή αφήγηση, λαμβανομένης υπ’ όψιν της εποχής των γυρισμάτων και των τότε μέσων του ελληνικού κινηματογράφου.
Η πρωτοβουλία της Βιβλιοθήκης Λιβαδειάς πάντως είναι αξιέπαινη και αγκαλιάστηκε από το λιβαδίτικο κοινό και όχι μόνο καθώς στη προβολή το παρών έδωσαν μαθητές από τα Βάγια...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου