Το ευρώ, η δραχμή και το Μνημόνιο

Γράφει ο Δημήτρης Λάμπρου
Δημοσιογράφος/ Εκδότης περιοδικού ΒΟΙΩΤΙΑ

Ευρώ ή δραχμή; Καταβάλλεται συντονισμένη προσπάθεια από πολλές πλευρές να μετατραπούν οι γενικές εκλογές σε δημοψήφισμα όπου το δίλημμα στο οποίο θα κληθεί να απαντήσει ο πολίτης είναι σε αδρές γραμμές αν συντάσσεται με το ευρώ ή με τη δραχμή.

Στο σκηνικό αυτό που διαμορφώνεται με την υποστήριξη των ΜΜΕ επιχειρείται να οριστεί από τη λεγόμενη μνημονιακή πλευρά ως διακύβευμα των εκλογών η ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας με στόχο να παρασύρει τους αντιμνημονιακούς στο συγκεκριμένο πεδίο και να τους στιγματίσει ως αντιευρωπαϊστές.

Είναι ασφαλώς ένα καλό, ένα έξυπνο -αν και αναμενόμενο- εκλογικό σχέδιο από τη μεριά του πολιτικού συστήματος. Οι δυνάμεις που σχηματικά ονομάζουμε μνημονιακές οργανώνονται γύρω από το λάβαρο της ευρωπαϊκής οικογένειας και επιχειρούν να ενσωματώσουν στο σύστημα τους ισχυρούς κραδασμούς και την οργισμένη αντίδραση των πολιτών καλύπτοντας τις αμφιλεγόμενες λεπτομέρειες με το νεφελώδες ιδεολόγημα του ευρωπαϊκού πεπρωμένου της χώρας.  Ταυτόχρονα επιχειρούν να αποποιηθούν τις τεράστιες ευθύνες τους για την κατάντια της Ελλάδας χρησιμοποιώντας την πάντοτε αποδοτική ως ενοποιητική διαδικασία επίκληση του εθνικού κινδύνου και τη μηδέποτε επιτυγχανόμενη σωτηρία της πατρίδας ως ψηφοθηρική παγίδα στο θυμικό των ψηφοφόρων.

Ομως οι ίδιες οι εκλογές παρότι είναι επιβεβλημένες είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επιτείνουν παρά θα επιλύσουν το πολιτικό πρόβλημα της Ελλάδας.

Κι αυτό επειδή παρά την αλλαγή των συσχετισμών εντός του μπλοκ των μνημονιακών δυνάμεων, με τη βέβαιη πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας, δεν φαίνεται να υπάρχει εναλλακτική εφαρμόσιμη πρόταση εξουσίας που να αποσπά τη χώρα από τον φαύλο κύκλο στο οποίο έχει παγιδευτεί.

Από την άλλη πλευρά όπως έχουμε γράψει εδώ (http://viotia.blogspot.com/2012/02/blog-post_8406.html)  οι σημερινές δυνατότητες του αντιμνημονιακού μπλοκ πολιτικών δυνάμεων να μεταβάλει την κατάσταση είναι περιορισμένες, για μια σειρά από λόγους κυριότερος από τους οποίους παραμένει η    αδυναμία άρθρωσης μιας αξιόπιστης εναλλακτικής πρότασης για την έξοδο από την κρίση.

Μερικές νηφάλιες σκέψεις, για το Μνημόνιο, το οποίο συνδέεται αναπόσπαστα σύμφωνα με τους υποστηρικτές του με το νέο δίλημμα «ευρώ ή δραχμή» που ήδη τίθεται και που στη συνέχεια εντέχνως θα μετασχηματιστεί σε «Δύση ή Ανατολή» καθώς εξελίσσεται στη σύγχρονη διαχωριστική γραμμή του διχασμού του 21^ου αιώνα, είναι χρήσιμες.

Κατ' αρχάς πολιτιστικά δεν τίθεται θέμα για το αν η Ελλάδα επιθυμεί να ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Από την ίδρυσή της η μικρή βαλκανική χώρα θεωρητικά ήθελε να μιμηθεί τα «πεπολιτισμένα της Δύσεως βασίλεια». Οταν για γεωπολιτικούς λόγους η Ελλάδα διέφυγε τη μοίρα των υπόλοιπων βαλκανικών χωρών και προσδέθηκε στο δυτικό άρμα αναδείχθηκε  σε ηγέτιδα δύναμη στην περιοχή, μια χώρα την οποία φθονούσαν οι γείτονές της που στις περισσότερες περιπτώσεις αποτελούσαν και προαιώνιους εχθρούς της.

Επιπλέον οι Ελληνες στην πλειονότητά τους  ενστερνίζονται τις βασικές αρχές και τις μεγάλες κατακτήσεις του δυτικού πολιτισμού. Την ελευθερία –στη σκέψη, στην έκφραση, στην οικονομική δραστηριότητα-, τη κοινοβουλευτική δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα –παρότι εδώ εφαρμόστηκαν μερικώς ή ατελώς ή ιδιοτελώς.

 Από την πολιτική και την οικονομική άποψη όμως το Μνημόνιο που προτείνεται ως σωτήρια λύση και που ψηφίστηκε από το ελληνικό Κοινοβούλιο εμφανίζει συγκεκριμένες αδυναμίες και στηρίζεται σε άτοπες παραδοχές. Πέρα από τα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας, θέμα που θα αναλυθεί αργότερα ξεχωριστά, η νέα δανειακή σύμβαση και το PSI, όπως τα το προηγούμενο Μνημόνιο και το Μεσοπρόθεσμο, δεν λύνουν αλλά διαιωνίζουν το πρόβλημα συσσωρεύοντας νέα αδιέξοδα που οδηγούν όλο και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού στην εξαθλίωση και επομένως στην πολιτική ριζοσπαστικοποίηση.

Εκκινώντας από τη πρωτοφανούς σκληρότητας λιτότητα που επιβάλλει και μάλιστα με αντιδημοκρατικού χαρακτήρα, άδικα και αναποτελεσματικά οριζόντια μέτρα είναι φανερό ότι η πολιτική σκέψη απουσιάζει δίνοντας τη θέση τους σε αριθμολάγνους τραπεζίτες που συμβουλεύονται μόνο την απληστία τους. Όπως όλοι οι οικονομικοί παρατηρητές (www.capital.gr/News.asp?id=1415031) υποστηρίζουν η Ελλάδα έχει ανάγκη ανάκτηση της ανταγωνιστικότητάς της, γεγονός που συνεπάγεται μείωση των τιμών 30%-40%. Επίσης όλοι γνωρίζουν ότι τέτοιου ύψους εσωτερική υποτίμηση δεν μπορεί να επιτευχθεί ομαλά –τουλάχιστον σε δυτική χώρα και με δημοκρατικές διαδικασίες.

Δεν φαίνεται να έχει τεθεί όριο στην επέκταση της ύφεσης -που όσο κι αν είναι εντός της αποπληθωριστικής λογικής- λαμβάνει καθημερινά πολλαπλασιαστικές διαστάσεις και ασφαλώς τροφοδοτεί τον λαϊκισμό και την κοινωνική αναταραχή.

Με αυτούς τους όρους –με κοινωνική αστάθεια και φαινόμενα ακραίας φτώχειας- φαίνεται απίθανο να προτιμηθεί η Ελλάδα ως τόπος επενδύσεων στο εγγύς μέλλον ενώ και ο τουρισμός πλήττεται και θα συνεχίσει να συρρικνώνεται. Η ανάκαμψη μέσω επενδύσεων απομακρύνεται από τον ορίζοντα καθιστώντας αναξιόπιστη οποιαδήποτε υπόσχεση που περιλαμβάνει βελτίωση των οικονομικών συνθηκών στην καθημαγμένη χώρα. 

Η διαρκώς ογκούμενη τάση φυγής, η μετανάστευση των νέων, των κατηρτισμένων νέων, προς τις προηγμένες χώρες στερεί από την Ελλάδα την ελπίδα ποιοτικής  ανασυγκρότησης όχι μόνο στο επιχειρηματικό αλλά και στο πολιτικό επίπεδο, στον τομέα της οργάνωσης και της νοοτροπίας. Τα «καλύτερα μυαλά» είναι λογικό να  εγκαταλείπουν τη χώρα του αφόρητου μηδενισμού, της «ψυχοπονιάρικης» απάτης, της συνεχιζόμενης ρεμούλας, του βαλκάνιου κονέ, του προκλητικού δημοσίου τομέα, του άθλιου πολιτικάντη και του  ανεπάγγελτου συνδικαλιστή. 

Τέλος αλλά όχι λιγότερο σημαντικό: το Μνημόνιο δεν προβλέπει τρόπο για την επιστροφή των κλοπιμαίων από το Δημόσιο Ταμείο τιμωρώντας έτσι τους έντιμους και επιβραβεύοντας τους επίορκους. Και το ίδιο το πολιτικό σύστημα χωρίς να προχωρά σε αυτοκάθαρση φαίνεται βαθύτατα διεφθαρμένο και κατ’ εξακολούθηση άδικο προσφέροντας σήμερα ισχυρά επιχειρήματα και αύριο αποφασισμένους οπαδούς στο στρατόπεδο της πολιτικής ρήξης

Ενα τέτοιο Μνημόνιο δεν έχει πιθανότητες επιτυχούς διεκπεραίωσης από οποιαδήποτε κυβέρνηση και αυτή είναι η σημαντικότερη ένσταση για την υποστήριξή του.

Αποδίδεται στο Ταλεϋράνδο ή στον Πρίγκηπα Μέτερνιχ η ρήση: "Ηταν χειρότερο από έγκλημα. Ηταν λάθος".

Αυτό το Μνημόνιο δεν είναι εγκληματικό. Με οικονομικούς και πολιτικούς όρους είναι λάθος. Κι αυτό είναι χειρότερο.

Αντίθετα ένα πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης με μεγαλύτερο χρόνο προσαρμογής που θα προέτασσε εκτεταμένες διαρθωτικές αλλαγές ευρωπαϊκού τύπου, πάταξη της γραφειοκρατίας, τη μείωση των όλων των φόρων και των χαρατσιών, λελογισμένες ιδιωτικοποιήσεις και ένα πολιτικό πρόγραμμα που θα υποσχόταν την εκ θεμελίων ανασυγκρότηση της λειτουργίας του πολιτικού συστήματος θα έβρισκε σημαντική υποστήριξη από τα δυναμικά εκείνα στρώματα του πληθυσμού που είναι διατεθειμένα να υποστούν θυσίες . Αρκεί να οδηγούν στην ελπίδα…