Ποιοι κερδίζουν τις 4 έδρες στη Βοιωτία

Γράφει ο Δημήτρης Λάμπρου
Δημοσιογράφος/Εκδότης περιοδικού ΒΟΙΩΤΙΑ

Παρακάθισα χθες βράδυ με εκλεκτή συντροφιά νεοδημοκρατών σε γνωστό κεντρικό στέκι της Λιβαδειάς και φυσικά  η ενδιαφέρουσα συζήτηση ακολούθησε αμιγώς πολιτικές ατραπούς. Με την παρουσία πολύπειρων στελεχών της Νέας Δημοκρατίας περάσαμε γρήγορα από τα αλληλοπειράγματα, τους αστεϊσμούς και τις προβλέψεις στην ουσία της εκλογικής αναμέτρησης της 6ης Μαΐου που αφορά (και) στην  κατανομή των εδρών μεταξύ των κομμάτων, κατανομή που με τη σειρά της θα καθορίσει τους νέους συσχετισμούς ισχύος στο κοινοβούλιο και επομένως την πιθανότητα αλλά και τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης από τη Βουλή που θα προκύψει μετά τις βουλευτικές εκλογές. Ασφαλώς η κατανομή των εδρών και τα πρόσωπα που θα τις καταλάβουν διαδραματίζουν τον πλέον σημαντικό ρόλο στην τοπική κοινωνία και οι συζητήσεις για το θέμα αυτό μονοπωλούν το ενδιαφέρον στα "πολιτικά τραπέζια" στις καφέτεριες και τις ταβέρνες της βοιωτικής πρωτεύουσας και όχι μόνο.

Εξέφρασα προσωπικά την εκτίμηση ότι και τις 4 έδρες στη Βοιωτία υπάρχει υψηλή πιθανότητα (όχι όμως απόλυτη βεβαιότητα) να τις κερδίσει το πρώτο κόμμα (όπως και στις άλλες 4εδρικές) εφόσον το 2ο κόμμα δεν επιτύχει το εκλογικό μέτρο -που είναι 25% . Πρώτο κόμμα όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως θα είναι η Νέα Δημοκρατία, η οποία πιθανόν να κερδίσει και τις έδρες στη Βοιωτία ακόμη κι αν δεν επιτύχει το εκλογικό μέτρο του 25%, λόγω του μπόνους του εκλογικού νόμου! Ερευνώντας διαπίστωσα ότι την ίδια άποψη έχει εκφράσει και ο γνωστός εκλογολόγος Ηλίας Νικολακόπουλος που γράφει στις 25 Απριλίου 2012 στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ για τον εκλογικό νόμο και την κατανομή των εδρών στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας:

"Οι κρίσιμοι πάντως χώροι του εκλογικού ανταγωνισμού δεν θα είναι οι δύο μονοεδρικές περιφέρειες (Φωκίδα και Ευρυτανία), αλλά οι υπόλοιπες τρεις, όπου ανάλογα με τα ποσοστά που θα συγκεντρώσει (τοπικά) το δεύτερο πανελλαδικά κόμμα η κατανομή των εδρών μπορεί να αποδειχτεί εξαιρετικά στρεβλή. Αυτό αφορά κυρίως τη Βοιωτία και τη Φθιώτιδα, ενώ αντίθετα στην Εύβοια είναι πιθανόν να εκπροσωπηθούν και μικρότερα κόμματα, κυρίως το ΚΚΕ που διατηρεί μια έδρα από το 2007 αλλά και ο ΛΑΟΣ που κέρδισε έδρα το 2009".

Σε προηγούμενη ανάλυσή του ο κ. Νικολακόπουλος δίνει μια πιο εναργή εικόνα της έννοιας της "εξαιρετικά στρεβλής εκπροσώπησης" στη Βοιωτία και τη Φθιώτιδα, υποστηρίζει δηλαδή ότι το 2ο κόμμα εάν δεν πιάσει το μέτρο μπορεί να μην εκπροσωπηθεί με βουλευτή ενώ δύσκολα θα καταλάβουν έδρα τα μικρότερα κόμματα:
" Πράγματι, ο Ν. 3231/2004, που δεν έχει αλλάξει σε αυτό το σημείο, προβλέπει ένα σύστημα προστασίας για τις 26 ολιγοεδρικές περιφέρειες (1-3 έδρες), ώστε η ανάδειξη των βουλευτών σε αυτές να συμβαδίζει με το τοπικό εκλογικό αποτέλεσμα. Ετσι, το δεύτερο πανελλαδικά κόμμα, ακόμη και αν δεν κερδίσει καμία από τις 8 μονοεδρικές, θα εξασφαλίσει σχεδόν σίγουρα 18 έδρες από τις 6 διεδρικές και τις 12 τριεδρικές περιφέρειες. Τελείως διαφορετική είναι όμως η εικόνα στις 16 αμέσως μεγαλύτερου μεγέθους εκλογικές περιφέρειες (τετραεδρικές και πενταεδρικές), ιδιαίτερα αν το δεύτερο κόμμα βρεθεί πανελλαδικά περί το 20% των ψήφων, αφού μόνον σε λίγες από αυτές θα έχει ξεπεράσει το αντίστοιχο εκλογικό μέτρο. Στις περιφέρειες αυτές μάλιστα μόνο κατ' εξαίρεση θα μπορεί να επανέλθει κατά την τελευταία φάση κατανομής των εδρών με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων. Γιατί οι έδρες που θα έχει συγκεντρώσει, με βάση το εκλογικό μέτρο, στις 14 μεσαίες και μεγάλες περιφέρειες, μαζί με τις έδρες των ολιγοεδρικών περιφερειών και τις έδρες Επικρατείας, φυσιολογικά συμπληρώνουν τον αριθμό των βουλευτικών εδρών που δικαιούται ένα κόμμα περί το 20% (51 έως 55).

Η ΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΛΕΟΝΤΟΣ. Από την προηγούμενη παρατήρηση προκύπτει όμως και ένα άλλο βασικό συμπέρασμα. Λόγω του υψηλού εκλογικού μέτρου στις τετραεδρικές και πενταεδρικές περιφέρειες και του σχετικά περιορισμένου αριθμού ψηφοφόρων, τα μικρότερα κόμματα δύσκολα μπορούν να αποσπάσουν έδρα, με βάση είτε το εκλογικό μέτρο είτε τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα. Ετσι, στις δύο προηγούμενες εκλογές (με το πριμ μάλιστα στις 40 έδρες) κέρδισαν μόνο 2 έδρες το 2009 (στη Μαγνησία το ΚΚΕ και ο ΛΑΟΣ) και 3 έδρες το 2007 (το ΚΚΕ σε Μαγνησία, Τρίκαλα και Γιάννινα). Επομένως, ακόμη και αν υποθέσουμε ότι η εκλογική άνοδος των μικρότερων κομμάτων οδηγήσει σε διπλασιασμό ή και τριπλασιασμό των εδρών που θα καταλάβουν σε αυτές τις περιφέρειες, και πάλι η μερίδα του λέοντος (τουλάχιστον οι 55 από τις 72 συνολικά έδρες) θα κατακυρωθεί στο πρώτο πανελλαδικά κόμμα".  

Με ενδιαφέρον αναμένω, υπό το φως των νέων αναλύσεων του Ηλία Νικολακόπουλου, την επί του θέματος γνώμη του έγκριτου νομικού και υποψηφίου βουλευτή στη Βοιωτία, του κ. Γιώργου Δ. Ανδρέου. Υπενθυμίζεται ότι ο Γιώργος Ανδρέου έχει αρθρογραφήσει και εχει έκφράσει διαφορετική άποψη για την κατανομή των εδρών στις βουλευτικές εκλογές της 6ης Μαΐου με βάση τον 3231/2004 (νόμος Σκανδαλίδη) και τον Ν. 3636/2008, (γνωστό και ως νόμος Παυλόπουλου). Δείτε:

Ποια κόμματα βγάζουν βουλευτή στη Βοιωτία (με βάση το ισχύον Εκλογικό Σύστημα)