Ανθρωπογεωγραφία της Ν.Δ. στη Βοιωτία μετά τη νίκη Σαμαρά

"Μπροστά σου Αντώνη απόψε προσκυνήσανε τα τζάκια κι οι βαρώνοι", φώναζαν οι πλέον ενθουσιώδεις οπαδοί του Σαμαρά την Κυριακή το βράδυ στη Ρηγίλλης, λίγο μετά τον εκλογικό θρίαμβο του Μεσσήνιου πολιτικού και την ανάρρησή του κατόπιν παλλαϊκής εντολής στην προεδρία της Νέας Δημοκρατίας.

Το σύνθημα δεν ερμηνεύει ίσως σε όλο του το εύρος το διακύβευμα της 29ης Νοεμβρίου αλλά δεν παύει να αποτυπώνει μέρος της πραγματικότητας όπως την αντιλαμβάνεται το συντριπτικό ποσοστό των μελών της Νέας Δημοκρατίας: η εσωκομματική διαδικασία για την ανάδειξη προέδρου της Νέας Δημοκρατίας εξελίχθηκε σε σύγκρουση του κομματικού κατέστημένου με την νεοσυντηρητική αμφισβήτηση, σε μάχη ανάμεσα στα "τζάκια και τους βαρώνους" που είχαν τη συμπαράσταση των κυβερνητιστών/ρεαλιστών και τους sine nobilitate ιδεολόγους της κεντροδεξιάς με την επικουρία της γενιάς των νέων τεχνοκρατών.

Τα "μισητά" για τους οπαδούς της Ν.Δ. τζάκια και οι βαρωνείες της Νέας Δημοκρατίας έχουν την κυρίαρχη τοπική τους αναφορά στην Αθήνα και ελάχιστα στη Θεσσαλονίκη. Ομως καθώς η ηγεσία του κόμματος επέτρεψε τη σταδιακή μετατροπή του σε μηχανισμό, ο οποίος προϊόντος του χρόνου, αποστεώθηκε και κατέληξε ένας συνασπισμός προσώπων που εξυπηρετούν τα ατομικά τους συμφέροντα και στην περιφέρεια επικράτησε ο ίδιος τρόπος οργάνωσης ή μάλλον λειτουργίας της Νέας Δημοκρατίας.

Στο μέτρο που οι τοπικές συνθήκες το επέτρεψαν "τζάκια και βαρώνοι" ή σε άλλες περιπτώσεις "υποκόμητες" και σε μερικές "τοποτηρητές" αθηναϊκών τζακιών υπάρχουν σε ολόκληρη την Ελλάδα. Και στη Βοιωτία. Γι αυτό και εδώ η σύγκρουση ήταν σκληρή και προσέλαβε αμιγώς ιδεολογικά χαρακτηριστικά που όμως σε ορισμένες περιπτώσεις λειτουργούσαν ως προκάλυμμα για να σκεπάσουν προσωπικές διαφορές,πολιτικές και επιχερηματικές κόντρες.

Πολλά, σχεδόν όλα, τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας στη Βοιωτία στρατεύτηκαν σε αυτή τη μάχη και αυτό -ο δύσκολος πολιτικός αγώνας δηλαδή- έχει πάντοτε μια άγρια ομορφιά. Ομως επειδή οι κίνδυνοι ήταν μεγάλοι και το διακύβευμασπουδαίο πολλά κομματικοί παράγοντες απέφυγαν να λάβουν σαφή θέση και έδωσαν τη μάχη μυστικά ή συγκεκαλυμμένα. Η viotia ασφαλώς συγκέντρωσε όλες τις φήμες για την ένταξη των στελεχών (και την κατάταξή τους σε "χαμένους και κερδισμένους") και τις δημοσιεύει χαράσσοντας με αδρές γραμμές τον νέο χάρτη της Νέας Δημοκρατίας στη Βοιωτία, ορίζοντας τη νέα ανθρωπογεωγραφία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στον νομό μας.

Οι κερδισμένοι

Ο βουλευτής Βοιωτίας της Νέας Δημοκρατίας Μιχάλης Γιαννάκης λογίζεται στους κερδισμένους της νέας κατάστασης: οι πληροφορίες τον φέρουν στενό πολιτικό φίλο του Δημήτρη Αβραμόπουλου που τον ακολούθησε στη στήριξη Σαμαρά.

Ο Ανδρέας Κουτσούμπας εργάστηκε συνειδητά και δυναμικά υπέρ του Αντώνη Σαμαρά και είναι φυσικά κερδισμένος με τη διαμορφούμενη νέα κομματική ισορροπία στη Νέα Δημοκρατία και στον νομό.

Το ισχυρό και παλαιό κομματικό στέλεχος από την Αράχωβα, η κ. Σοφία Πατσαντάρα-Μπουφούνου, απετέλεσε μια από τις ευκρινέστερες -και σημαίνουσες- φωνές στήριξης του Αντώνη Σαμαρά στη Βοιωτία (και όχι μόνο) και φυσικά συγκετελέγεται στους νικητές της 29ης Νοεμβρίου. Φίλα προσκείμενος προς τον κ. Σαμαρά χωρίς όμως να επιδείξει ιδιαίτερη δράση εμφανίζεται ο νομαρχιακός σύμβουλος Γεώργιος Κρέμος.

Τον Αντώνη Σαμαρά στήριξε η υποψήφια βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κ. Κική Μαχαίρα και η τέως δήμαρχος Δαυλείας κ. Κατερίνα Παπαβασιλείου.

Από την πρώτη -δύσκολη- στιγμή δημοσίως και με παρρησία στην πλευρά Σαμαρά στρατεύθηκε ο νομαρχιακός σύμβουλος Βοιωτίας κ. Λουκάς Αγγελόπουλος.

Σε επίπεδο δημάρχων ο του Ορχομενού κ. Λουκάς Υπερήφανος ετάχθη αναφανδόν υπέρ Σαμαρά και περιλαμβάνεται στους κερδισμένους. Με την ίδια ένταση αλλά ίσως όχι με τόσο εμφανή τρόπο υπέρ του Αντώνη Σαμαρά έδωσε τη μάχη ο δήμαρχος Αραχώβης, ο κ. Λεόντιος-Ανδρέου.

Στον αγροτικό τομέα της Νέας Δημοκρατίας στη Βοιωτία υπήρξε επίσης "διχασμός". Ο συνδικαλιστής που τάχθηκε με το στρατόπεδο Σαμαρά είναι ο Γιάννης Νταβαλούμης, που περιλαμβάνεται στους κερδισμένους. Στην πλευρά των νικητών και ο Παπαχριστοδούλου, που ανέλαβε και διεκπεραίωσε με επιτυχία επιτελικό ρόλο για μεγάλο μέρος της Βοιωτίας.

Σε επιχειρηματικό επίπεδο ο πρόεδρος του ΕΒΕ Βοιωτίας Παναγιώτης Αγνιάδης επέλεξε την πλευρά Σαμαρά και βοήθησε όσο ο θεσμικός του ρόλος επέτρεπε. Μάλιστα λέγεται ότι ο κ. Αγνιάδης ήταν εκτός από προσωπικά και... επιμελητηριακά ταγμένος στο πλευρό Σαμαρά αφού ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, κ. Γεώργιος Κασιμάτης είναι από τους υποστηρικτές του Μεσσήνιου νυν αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας. Στο ίδιο στρατόπεδο βρέθηκε και ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Λιβαδειάς κ. Κώστας Παπασπύρου -παρότι μέσω Δημήτρη Αβραμόπουλου.

Δύο επιχειρηματίες που άσκησαν την επιρροή τους υπέρ του Αντώνη Σαμαρά είναι ο Γιάννης Κομπότης, ο οποίος μεταξύ άλλων είναι πρόεδρος της ΠΑΕ Λεβαδειακός και ο κ. Δημήτριος Μίχας. Φυσικά δεκάδες ακόμη στελέχη κινητοποιήθηκαν για την επικράτηση του Αντώνη Σαμαρά αλλά δεν είναι δυνατόν να αναφερθούν όλοι.

Οι χαμένοι

Ο Διομήδης Νταούλας, το όνομα του οποίου ακούστηκε για το ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας στις τελευταίες εκλογές, ετάχθη στο στρατόπεδο της Ντόρας και ανοίγει τον κατάλογο των "χαμένων". Οι γνωρίζοντες ισχυρίζονται ότι ο Διομήδης δεν ήταν δυνατόν να πράξει αλλιώς αφού αποτελεί πολιτικό τέκνο του Ευάγγελου Μεϊμαράκη, του τέως υπουργού και ενός εκ των ισχυροτέρων κομματικών παραγόντων και υποστηρικτών της υποψηφιότητας της κ. Μπακογιάννη.

Ο υποψήφιος βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία και νομαρχιακός σύμβουλος κ. Γιάννης Καράμπελας υποστήριξε την Ντόρα Μπακογιάννη και περιλαμβάνεται στους χαμένους της αναμέτρησης. Ο Καράμπελας πολλές φορές επιτέθηκε με αναίτιο και ανούσιο πάθος εναντίον του αντίπαλου μπλοκ και αναλώθηκε σε ένα ρόλο "σκληρού φανατικού στελέχους" που είναι και εκτός εποχής και δεν του ταιριάζει. Δημιούργησε πολλές δυσαρέσκεις και μερικές απορίες. Φαίνεται λόγου χάριν σε πολλούς περίεργη η μητσοτατική στράτευση του νεαρού πολιτευτή, όμως όσοι γνωρίζουν τα ενδότερα στη Ρηγίλλης υποστηρίζουν ότι υπήρχαν από μέρους του πολλά παράπονα και πως η φυγή του Νίκου Καραχάλιου απομάκρυνε ψυχικά τον Καράμπελα από τον κομματικό πυρήνα. Ολα αυτά σε συνδυασμό με την πολιτική άνδρωσή του σε πλήρως μητσοτακικό περιβάλλον τη δεκαετία του '80 νομίζω ότι εξηγούν ικανοποιητικά την -για πολλούς παράδοξη- ένταξη Καράμπελα στην πλευρά Μπακογιάννη.

Ο Νίκος Στάμος, τέως νομάρχης Βοιωτίας και πολλάκις αποτυχών πολιτευτής με τη Νέα Δημοκρατία, είναι παραδοσιακά φίλος της οικογένειας Μητσοτάκη και πιθανότατα ήλπιζε ότι μια νίκη Μπακογιάννη θα σηματοδοτούσε μια θριαμβευτική επιστροφή του στα πολιτικά πράγματα της Βοιωτίας. Η μάχη που έδωσε υπέρ της Ντόρας και παρότι έχει δηλώσει πως αποσύρεται από την κεντρική πολιτική σκηνή ήταν δυναμική και αδυσώπητη αλλά λεκτικώς μάλλον κόσμια. Βέβαια, η επιρροή του είναι μικρή στον πραγματικό κορμό της παράταξης ενώ δεν είναι ιδιαίτερα συμπαθής στην υπόλοιπη κοινωνία. Ο Νίκος Στάμος είναι και αυτός από τους χαμένους της 29ης Νοεμβρίου.

Μικρή επιρροή που προσδοκούσε ότι με την επικράτηση της Ντόρας Μπακογιάννη θα μεγεθυνθεί έχει στη βοιωτική κοινωνία και ο επικεφαλής της νομαρχιακής παράταξης της Ν.Δ. στη Βοιωτία κ. Αρ. Ρούσσαρης. Και αυτός επεδίωξε να πολώσει το κλίμα της αντιπαράθεσης με μεθόδους εκτός εποχής, από παλαιοκομματικούς δρόμους που ίσως είναι η προσφορότερη ονομασία και ο πιο λαϊκίστικος τρόπος προσέγγισης της πολιτικής. Ο Ρούσσαρης τη μια διότι "αποδοκιμάστηκε ηχηρά από τον λαό"(τοπικές εκλογές 2006), την άλλη διότι "ανοίγει τον δρόμο στους νέους" (βουλευτικές 2007) κλπ. κ.λπ. έχει δηλώσει άπειρες φορές ότι αποσύρεται από την πολιτική χωρίς φυσικά να το τηρήσει. Ισως τώρα μετά την "ήττα" της 29ης Νοεμβρίου το πράξει.

Ο Αριστείδης Τσιπλάκος, υφυπουργός της κυβέρνησης Μητσοτάκη 1990-1993, δεν είναι περίεργο που υποστήριξε την υποψηφιότητα της Ντόρας. Το περίεργο για το ελληνικό κομματικό σύστημα και για τη Νέα Δημοκρατία ειδικότερα είναι το πώς ένας πολιτικός που έχει τιμηθεί και εκλεγεί από τους οπαδούς της παράταξης πολλές φορές αξιώνει να έχει λόγο στις εξελίξεις και περαιτέρω εννοεί να διαμορφώσει τις εξελίξεις για το μέλλον της Νέας Δημοκρατίας ενώ έχει υπερβεί το 80ό έτος της ηλικίας του. Και δεν τίθεται θέμα: ο κ. Τσιπλάκος δεν διαθέτει την ισχύ ενός πραγματικού κομματικού "βαρώνου", έχει όμως την (αποδοκιμασθείσα από τους Νεοδημοκράτες) συμπεριφορά του.

Στην πλευρά των χαμένων βρέθηκε το βράδυ της 29ης Νοεμβρίου ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης της Ν.Δ. στη Λιβαδειά, ο κ. Λουκάς Ανέστης και η δημοτική του σύμβουλος Νίκη Δημακοπούλου. Με την Ντόρα συντάχθηκε ο δήμαρχος Διστόμου κ. Αθανάσιος Πανουργιάς και ο αντιδήμαρχος Ορχομενού κ. Γιώργος Τζαβάρας.

Στον αγροτικό τομέα την πλευρά Μπακογιάννη υποστήριξε ο Γιώργος Ανέστης, πρόεδρος της ΕΑΣ Λιβαδειάς. Στους χαμένους και ο Γιάννης Ταγκαλέγκας, κομματικό στέλεχος με επιρροή στην ΟΝΝΕΔ.

Οι ουδέτεροι

Ο πρώην υπουργός κ. Ευάγγελος Μπασιάκος από την άλλη πλευρά μάλλον στους χαμένους πρέπει να συμπεριληφθεί όχι επειδή επέλεξε λάθος πλευρά αλλά ακριβώς διότι δεν επέλεξε στρατόπεδο: Ολες οι πληροφορίες θέλουν τον κ. Μπασιάκο ΄"ουδέτερο μέχρι παρεξηγήσεως", έως του σημείου δηλαδή εκείνου που δυσαρεστεί και τα δύο στρατόπεδα.

Η ηγεσία της ΝΟΔΕ Βοιωτίας επέδειξε πλήρη αμεροληψία ως εκ του ρόλου της όφειλε: Ο πρόεδρος κ. Βασίλειος Σταύρου και ο γραμματέας κ. Δημήτρης Καραμάνης τήρησαν ουδετερότητα παρά την λογική προσπάθεια των δύο επικρατέστερων μπλοκ να τους εντάξουν στην δύναμή τους.

Επίλογος

Οι όροι "κερδισμένος" και "χαμένος" που αναφέρονται στα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας είναι συμβατικοί. Αλλωστε ο ίδιος ο πρόεδρος Αντώνης Σαμαράς έχει πολλές φορές τονίσει ότι μετά τις εκλογές δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι. Οι κομματικές ισορροπίες και οι πολιτικοί συσχετισμοί είναι φυσικό να μεταβάλλονται μετά την αλλαγή του αρχηγού στη Νέα Δημοκρατία και μάλιστα μετά από τέτοια αλλαγή που αφορά εντολή πλήρους ανασυγκρότησης, πολιτικής, οργανωτικής και ιδεολογικής, του κόμματος. Τα κομματικά στελέχη που υποστήριξαν στον Αντώνη Σαμαρά είναι επίσης φυσικό να βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε θέση ισχύος σε σχέση με αυτά που τάχθηκαν στην πλευρά της Ντόρας. Ομως η πολιτική είναι μια δυναμική διαδικασία και όλα αυτά μπορεί να αλλάξουν σε ελάχιστο χρόνο.

Ομως, πρέπει να επισημανθεί ότι η προκύπτουσα μετά την 29η Νοεμβρίου ανθρωπογεωγραφία της Νέας Δημοκρατίας στη Βοιωτία επιβεβαιώνει ότι (και) στο εσωτερικό του κόμματος η πολιτική μάχη προσλαμβάνει σε μεγάλο βαθμό ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Επιπλέον σε οργανωτικό επίπεδο είναι σαφέστατο ότι τα 782.316 μέλη της Ν.Δ. ή τουλάχιστον η συντριπτική πλειοψηφία τους απαιτεί την ουσιαστική ανανέωση του κόμματος με την ανάδειξη νέων στελεχών, άφθαρτων και ικανών να οδηγήσουν την παράταξη στην πολιτική ηγεμονία. Από την απόψη αυτή οι αλλαγές είναι μονόδρομος για τον Αντώνη Σαμαρά. Και οι πολίτες του έδωσαν την ισχύ: άρα τώρα έχει ο ίδιος ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας την ευθύνη.

Ή για να το θέσω διαφορετικά

Πολλοί λένε ότι ο Αντώνης Σαμαράς πρέπει να γυρίσει σελίδα.

Ο Βοιωτός λέει ότι ο Αντώνης Σαμαράς πρέπει να αλλάξει το βιβλίο.

Και μάλιστα γρήγορα: η πολιτική -όπως και η φύση- απεχθάνεται το κενό...